Thuê nhà phải thành lập doanh nghiệp
Không ít chủ nhà sẽ phải “đuổi” người
thuê đi vì không đáp ứng điều kiện cho thuê nhà là thành lập doanh nghiệp và có vốn trên 6 tỷ đồng.
Công văn gần
đây của Bộ Xây dựng gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư có viện dẫn Điều 4 Luật
Kinh doanh bất động sản rằng “cho thuê” nhà là một hoạt động “kinh doanh
bất động sản”. Vì vậy, Bộ Xây dựng cho rằng hoạt động cho người trong
nước, tổ chức, cá nhân nước ngoài thuê nhà ở, cho thuê mặt bằng để kinh
doanh đều là kinh doanh bất động sản.
Theo Điều 8 Luật Kinh doanh bất động
sản thì “tổ chức, cá nhân khi kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã, phải có vốn pháp định và đăng ký kinh
doanh bất động sản theo quy định của pháp luật”.
Bên cạnh đó, theo Luật Nhà ở thì hộ
gia đình, cá nhân cho thuê nhà ở không cần phải thành lập doanh nghiệp,
không cần đáp ứng điều kiện về vốn pháp định. Do vậy, Bộ Xây dựng hướng
dẫn hộ gia đình, cá nhân cho thuê nhà ở đăng ký dưới dạng hộ kinh doanh
chứ không cần lập doanh nghiệp, không cần vốn pháp định. Tuy nhiên, cho
thuê mặt bằng để kinh doanh thì phải thành lập doanh nghiệp, phải có
đăng ký kinh doanh và có đủ vốn pháp định.
Còn theo Nghị định 153/2007 hướng dẫn Luật Kinh doanh bất động sản thì kinh doanh bất động sản phải có vốn trên 6 tỷ đồng.
Câu chuyện Hà Đông
Một cán bộ quản lý của Cục Quản lý
Đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết thêm về ngọn nguồn
của công văn hướng dẫn trên. Thời gian qua, khi quận Hà Đông (Hà Nội)
ngày càng thu hút đầu tư thì thương mại cũng phát triển, người nước
ngoài đổ về sinh sống ngày càng nhiều. Vì vậy, nhiều người dân đăng ký
kinh doanh cho người nước ngoài thuê nhà để ở hoặc cho thuê mặt bằng. Cơ
quan đăng ký kinh doanh nơi này băn khoăn, hỏi Bộ Kế hoạch và Đầu tư,
bộ này mới hỏi sang Bộ Xây dựng, sinh ra công văn trên.
Cán bộ trên cho rằng hướng dẫn của Bộ
Xây dựng đã tạo thuận lợi cho người dân vì người dân cho thuê nhà ở
không phải lập doanh nghiệp, không cần phải có vốn 6 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo công văn của Bộ Xây
dựng thì chủ nhà cho thuê mặt tiền để bán phở, mở tiệm cắt tóc, bán rau
củ quả…, nói nôm na là cho người khác thuê nhà mà người ta có kinh doanh
thì chủ nhà phải lập doanh nghiệp và có trên 6 tỷ đồng! Nếu áp dụng vào
thực tế thì không phù hợp, sẽ có không ít chủ nhà phải ngưng cho thuê
nhà vì không thể chứng minh có vốn trên 6 tỷ đồng. Hậu quả kéo theo là
rất nhiều người phải chấm dứt việc kinh doanh do không tìm được “doanh
nghiệp” cho thuê mặt bằng. Đời sống người dân, nền kinh tế bị ảnh hưởng
chỉ vì chuyện phải lập doanh nghiệp mới được cho thuê nhà!
Cũng theo vị cán bộ quản lý trên, Bộ
Xây dựng chỉ nhắc lại đúng quy định, còn nguồn gốc vấn đề bất hợp lý
trên là do Luật Kinh doanh bất động sản quy định quá cứng, cần sửa lại
quy định này, không nên xem việc cho thuê nhà ở của chủ nhà là kinh
doanh bất động sản.
Lập hộ kinh doanh: Cũng tréo ngoe
Điều 92 Luật Nhà ở quy định về điều
kiện của các bên tham gia giao dịch về nhà ở. Theo đó, bên cho thuê nhà
phải là chủ sở hữu và có năng lực hành vi dân sự chứ không đòi hỏi chủ
nhà phải lập hộ kinh doanh. Luật Kinh doanh bất động sản quy định chủ
nhà phải lập doanh nghiệp, có vốn trên 6 tỷ đồng.
Hướng dẫn của Bộ Xây dựng thì nói rằng
chủ nhà cho người khác thuê nhà để ở thì lập hộ kinh doanh. Phương án
của Bộ xem ra là “trung bình cộng” của hai phương án một dễ, một khó kể
trên nhưng xem ra cũng không ổn.
Về mặt pháp lý, theo Nghị định 43/2010
về đăng ký doanh nghiệp thì một cá nhân, một hộ gia đình chỉ được đăng
ký một hộ kinh doanh trên toàn quốc và đăng ký kinh doanh tại một địa
điểm. Như vậy, một cá nhân có hai căn nhà ở hai nơi, muốn cho thuê thì
đăng ký ra sao? Không đăng ký thì trái hướng dẫn của Bộ Xây dựng mà đăng
ký hai hộ kinh doanh cho thuê nhà ở thì trái Nghị định 43/2010!
Xem ra, nếu Bộ Xây dựng không hướng dẫn lại thì người dân có nhà cho thuê sẽ không biết phải xử lý thế nào.
Gánh nặng cho xã hội
Cách đây vài tháng, tại quận 2, TP
HCM, nhiều chủ nhà đã bị mời đi họp để nghe phổ biến về việc đăng ký lập
doanh nghiệp cho thuê nhà.
Ông NMH, chủ một căn nhà tại phường An
Phú, cho biết nhiều năm qua ông cho thuê nhà không phải đăng ký lập hộ
kinh doanh hay doanh nghiệp gì cả, thu nhập từ việc cho thuê nhà thì ông
vẫn nộp thuế đầy đủ. “Đăng ký, vận hành một doanh nghiệp đâu phải đơn
giản. Rất nhiều chủ nhà là người đang có việc làm nên họ không có thời
gian để điều hành một doanh nghiệp chỉ để kinh doanh dịch vụ cho thuê
nhà của chính mình. Đấy là chưa kể chi phí phát sinh, tác động dây
chuyền. Thủ tục này là gánh nặng cho xã hội” - ông H. nhận định.
Cán bộ sẽ không được cho thuê nhà
Theo Luật Phòng, chống tham nhũng thì
cán bộ, công chức, viên chức không được thành lập, tham gia thành lập
hoặc tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, thành lập công ty TNHH, thành lập công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã. Như vậy, những người kể
trên không đủ điều kiện cho thuê nhà để kinh doanh.
|